Nanoszenie powłok na drewno

Nanoszenie powłok na drewno

Nakładanie powłok na elementy należy przeprowadzać w zasadzie przed ich montażem. Dobre wykończenie powierzchni wymaga zachowania niektórych zasad. Jedną z nich jest lakierowanie elementów na leżąco, które ma następujące zalety:

— umożliwia dokładną kontrolę równomierności nakładania powłoki przez odbicie światła od płaszczyzny,

— pozwala nanosić dość grubą warstwę, która nie spływa z elementu,

— umożliwia wygodniejszą pozycję podczas pracy.

Do negatywnych stron tego sposobu powlekania należy obszerność pomieszczeń do schnięcia elementów oraz możliwość uszkodzenia powłok przy montażu.

Grubość nanoszonej powłoki powinna być jak największa. Jest jednak ograniczana następującymi czynnikami:

— niektóre z lakierów mają tendencję do fałdowania,

— niektóre z lakierów łatwo spływają po ukośnych i pionowych płaszczyznach,

— inne lakiery łatwo pękają i tracą swój połysk.

Jedynie niektóre rodzaje lakierów, np. poliuretanowe i epoksydowe mogą być nakładane w grubej warstwie (zużycie aż 0,25 kg/m²).

Do najczęściej stosowanych sposobów wykończania powierzchni należy nanoszenie lakieru pędzlem. Jest to co prawda sposób mało wydajny ale za to bardzo prosty. Do większych powierzchni używa się płaskich pędzli szerokości 4—10 cm. Przy powlekaniu pędzlem należy zachować następujące reguły: jednokierunkowe pociągnięcia pędzla nie gwarantują równomiernego naniesienia. Kierunek ruchu pędzla należy trzykrotnie zmieniać (rysunek).

Rysunek. Sposób lakierowania pędzlem: I — pierwsze zgrubne rozprowadzenie lakieru wzdłuż włókien, II — rozprowadzenie lakieru w poprzek włókien, III — kierunek ostatecznych pociągnięć pędzla.

Jedynie wąskie listwy boazeryjne lakieruje się jednokierunkowym ruchem pędzla. Jeżeli jesteśmy zmuszeni do lakierowania wykładziny boazeryjnej na stojąco, prowadzimy najpierw pędzel pionowo, następnie poziomo i na koniec znów pionowo (rysunek).

Rysunek. Sposób lakierowania pionowej ściany pędzlem: I — pierwsze, pionowe pociągnięcia pędzlem, II — poziome rozprowadzanie lakieru, III — ostateczne rozprowadzanie lakieru pionowymi ruchami pędzla.

W ten sposób zapobiegniemy spływaniu lakieru po pionowej płaszczyźnie. Przy takim krzyżowym rozprowadzaniu lakieru nie należy malować zbyt dużej powierzchni, wystarczy kwadrat o boku 60 cm. Sposób lakierowania pionowej ściany przedstawia rysunek.

Rysunek. Kolejność lakierowania pionowej ściany pędzlem (lakierowane pole ma powierzchnię około 0,4—0,5 m²). Kolejność lakierowania pól z góry na dół i od prawej do lewej strony (lub odwrotnie)

Po lakierowaniu, podobnie jak po każdym malowaniu, należy dokładnie wymyć pędzle. Czyszczenie w rozpuszczalniku jest tak uciążliwe, że nawet po kilkakrotnym myciu nie osiągniemy zadowalających rezultatów. Pędzel zawsze częściowo stwardnieje ponieważ pozostaną w nim resztki zanieczyszczeń a te, przy następnym malowaniu powodują chropowatą powierzchnię. Kłopotliwego i przeciągającego się mycia pozbędziemy się, stosując specjalny preparat do czyszczenia pędzli o symbolu — P 8203. Wymycie pędzla w tym preparacie powoduje przejście lakieru lub farby w stan rozpuszczalny w wodzie. Następnie spłukanie pod bieżącą wodą daje pędzel idealnie czysty. Preparat nadaje się do czyszczenia pędzli z większości lakierów i farb. Użyty preparat należy zlać do fabrycznego opakowania, gdyż można go używać wielokrotnie, aż do czasu nadmiernego zagęszczenia. Dlatego zaleca się przed każdym myciem usunięcie nadmiaru lakieru z pędzla. W preparacie P 8203 można myć pędzle ze stwardniałą, starą farbą, nawet dwuskładnikową. Pędzle jednak należy pozostawić zanurzone w preparacie przez kilka dni.

Nie zaleca się nanoszenia lakieru wałkiem na wykładziny ścienne i stropowe. Szczególnie nie poleca się malowania wałkiem wykładzin ścian zewnętrznych, ponieważ lakier nie dostanie się do szczelin, w które łatwo wnika woda. Bardzo przydatny jest natomiast wałek do lakierowania podłóg.

Nanoszenie lakieru za pomocą pistoletu natryskowego jest najlepszym sposobem wykonywania powłok. W przemyśle stosuje się jeszcze doskonalsze, głównie wydajniejsze metody powlekania, np. metodą elektrostatyczną. Wymaga jednak stosunkowo złożonych aparatów, wyposażonych w urządzenia ciśnieniowe, zbiornik ciśnieniowy, zawór redukcyjny, filtr powietrza i ciśnieniomierz. Podłączenie wysokociśnieniowego pistoletu natryskowego bezpośrednio do sprężarki, np. do pompowania kół samochodowych, jest niewłaściwe z uwagi na pulsację powietrza oraz możliwość przedostania się wody i oleju ze sprężarki do pistoletu.

Niskociśnieniowy pistolet natryskowy można podłączyć do wydajnego odkurzacza. Odkurzacz musi być jednak idealnie czysty, aby do pistoletu i lakieru nie przedostawały się cząsteczki pyłu.

Pistolet natryskowy Mistral lub Ever-spray jest wysokociśnieniowym aparatem z własną pompką ssąco-tłoczącą napędzaną elektromagnesem zasilanym z sieci o napięciu 220 V. Powierzchnię pokrywa się nim stosunkowo szybko i równomiernie. Czyszczenie pistoletu jest wprawdzie łatwe, ale przy krótkotrwałej pracy (mała powierzchnia do lakierowania), często o wiele dłuższe niż samo lakierowanie. Małe powierzchnie lepiej zatem lakierować pędzlem. Dokładne wyczyszczenie pistoletu jest bardzo ważne, ponieważ pozostawione w nim resztki farby, zwłaszcza przy lakierach dwuskładnikowych, spowodują zaklejenie dyszy rozpylającej. Pistolet należy czyścić według instrukcji producenta. Po wyczyszczeniu aparat można przesmarować olejem do maszyn do szycia, którego jednak nie należy wlewać do zbiornika. Wystarczy kilka kropel wlać do gardzieli pistoletu, obróconego do góry. Nawet przy troskliwym czyszczeniu pistoletu niekiedy zdarza się zaklejenie dyszy. Poznać to można po cichym dźwięku wydawanym przez pompkę. W takim przypadku nie należy rozbierać całego pistoletu. Również oddanie do naprawy takiego narzędzia, jest w większości przypadków zbyteczne. Proponujemy następującą metodę postępowania: wykręcamy dyszę i wyjmujemy sprężynkę, tj. części, które demontuje się przy każdym czyszczeniu pistoletu. W otwór, w którym pracuje tłok, wkładamy delikatnie przebijak o płaskim końcu, średnicy około 2 mm. W przebijak ostrożnie stukamy młotkiem. W ten sposób powinniśmy uwolnić przyklejony tłoczek. Następnie włączamy pistolet do sieci. Jeżeli nie pracuje on prawidłowo, czynności powtarzamy. Podczas operacji należy obchodzić się z urządzeniem bardzo delikatnie, aby nie uszkodzić tłoczka.

W trakcie lakierowania pistoletem zewnętrznych powierzchni powstaje, zwłaszcza przy niektórych lakierach, mgła, która przenosi się nawet na odległość kilku metrów. Nawet w tej odległości cząsteczki lakieru dokładnie przylegają do jakichkolwiek powierzchni (okna, drzwi, samochód, drzewa owocowe itp.). Dlatego do lakierowania pistoletem należy wybierać takie miejsca, w których nie istnieje niebezpieczeństwo przypadkowego „pola-kierowania” innych przedmiotów.

W trakcie natrysku pistoletem wykonuje się ruchy prostoliniowe. Szerokość stożka mgły lakierowej reguluje się w zależności od wielkości lakierowanej powierzchni.

Przy malowaniu natryskowym lakiery i farby należy rozrzedzić, dodając do nich 5—15% rozcieńczalnika. W trakcie natrysku odparowuje znacznie większa ilość rozcieńczalnika niż przy malowaniu pędzlem. Dlatego też w zamkniętych pomieszczeniach bezwzględnie musi być zapewnione intensywne wietrzenie. Lepsze jest więc lakierowanie drewnianych elementów na zewnątrz, a następnie przeniesienie ich do pomieszczeń zamkniętych. Pozostawienie świeżo pomalowanych przedmiotów na zewnątrz, zwłaszcza w okresie letnim, powoduje przylepianie się owadów do warstwy lakieru. Nie powinno się również malować natryskowo czegokolwiek w czasie wiatru.

W trakcie natrysku rozpylony lakier, który nie osiądzie na malowanej powierzchni, zachowuje się różnie, zależnie od rodzaju. Np. syntetyczny lakier matowy utwardzalny na zimno, w odległości około 2 m od rozpylacza zamienia się w drobny biały proszek, który daje się łatwo zamieść. Podobnie zachowują się wszystkie lakiery nitroceluluzowe i wypełniacze porów. Lakiery epoksydowe i poliuretanowe osiadają na podłodze w postaci lepkich, mikroskopijnych kropli. Zaleca się wtedy przykrycie podłogi w najbliższym sąsiedztwie miejsca pracy. Przy natrysku lakierów wolnoschnących ich mikrokropelki unoszą się w powietrzu. Dłuższy pobyt w takiej atmosferze powoduje osadzanie się lakieru w układzie oddechowym lakiernika. Zaleca się w takich przypadkach stosowanie opaski filtrującej z gazy na nos i usta.