Materiały drewnopochodne

Materiały drewnopochodne

Oprócz omówionej już tarcicy, wytwarzanej z litego drewna, produkuje się materiały drewnopochodne (rys.), takie jak: okleiny (forniry), sklejki, płyty stolarskie meblowe, wiórowe i pilśniowe, drewno warstwowe, oraz inne rodzaje ulepszonych półwyrobów drzewnych.

Wymienione materiały umożliwiają oszczędne i racjonalne wykorzystanie wszelkich odpadów drewna. Omówimy teraz sposób wytwarzania, własności oraz zastosowanie poszczególnych materiałów drewnopochodnych.

Okleiny są to bardzo cienkie warstwy drewna o różnych wymiarach otrzymywane przez przetarcie, zestruganie lub łuszczenie pni drzewnych za pomocą specjalnych maszyn zwanych łuszczarkami. Obecnie okleiny produkuje się najczęściej przez łuszczenie obwodowe lub skrawanie płaskie. Oklein używa się w stolarstwie do powierzchniowego oklejania mebli, wykonanych z gorszych gatunków drewna lub z materiałów drewnopochodnych, i do produkcji sklejek. Grubość oklein może wynosić od 0,3 do 3,5 mm, najczęściej jednak używa się oklein grubości od 0,6 do 1,0 mm.

Okleiny wyrabia się zarówno z drewna najlepszej jakości

– liściastego i iglastego – jak również i z drewna gorszej jakości. W zależności więc od jakości drewna użytego do wyrobu oklein dzieli się je na 3 klasy. (Oprócz tego istnieją jeszcze okleiny sztuczne; wykonuje się je albo z masy drzewnej w postaci specjalnego papieru, albo z tworzyw sztucznych).

Sklejki są to płyty o różnych wymiarach sklejane z nieparzystej liczby oklein, których włókna krzyżują się w przylegających do siebie warstwach. Produkowane są sklejki zwykłe i wodoodporne. Do tych ostatnich używane są kleje nierozpuszczalne w wodzie. Sklejki, w porównaniu z drewnem litym, wykazują wiele zalet. Nie pękają, nie zsychają się i nie paczą, mają jednakową wytrzymałość we wszystkich kierunkach (wzdłuż i w poprzek włókien), ale o wiele wyższą od drewna litego o tej samej grubości. Sklejki są znacznie szersze od najszerszych desek, mają ładniejszy od nich wygląd i są bardziej wydajne w produkcji wyrobów z drewna.

Ze względu na swoje zalety sklejki są powszechnie stosowane w stolarstwie budowlanym i meblowym, w transporcie lądowym, wodnym i powietrznym oraz w wielu gałęziach przemysłu. W warsztacie majsterkowicza znajdują wielostronne zastosowanie do budowy różnych przedmiotów użytkowych, zabawek, modeli latających i pływających.

Sklejki wyrabia się z drewna liściastego i iglastego: przede wszystkim sosnowego i olchowego; z drewna liściastego (brzozowego i bukowego) są jednak bardziej wytrzymałe i mają ładniejsze usłojenie. Produkuje się je w różnych formatach, jakościach i gatunkach.

Grubość normalnych płyt sklejkowych (arkuszy) wynosi od 3 do 20 mm, długość od 1530 do 2250 mm i szerokość od 1200 do 1530 mm. Różnica między kolejnymi formatami płyt wynosi 50 mm. Sklejki specjalne (lotnicze i inne) produkowane są w grubościach od 1,0 do 4,0 mm.

Płyty stolarskie meblowe są sklejane z kilku warstw: grubej warstwy środkowej i cienkich warstw obłogo-wych (jednej lub dwóch). W zależności od rodzaju drewna użytego na oklejanie warstwy środkowej spotykamy płyty z obłogami z drzew liściastych (olchowymi, topolowymi, lipowymi, brzozowymi, klonowymi i bukowymi) i iglastych (sosnowymi lub świerkowymi). Środkowa warstwa płyty może być sklejana z gorszych desek świerkowych lub jodłowych, z niższej jakości oklein sosnowych i świerkowych grubości do 5 mm, z wąskich deseczek albo z listewek.

Płyty wiórowe produkuje się z wiórów otrzymywanych w specjalnych maszynach. Mogą one być jedno- lub kilkuwarstwowe. Stosuje się je przeważnie w budownictwie (płyty wiórobetonowe) oraz ostatnio prawie wyłącznie w stolarstwie budowlanym i meblowym. Płyty wiórowe stolarskie można malować, politurować i okleinować. Są znacznie tańsze i bardziej wydajne od drewna litego, jednakże zaleca się dużą ostrożność w stosowaniu ich na meble i różne domowe sprzęty, ponieważ płyty wiórowe fabrycznie okleinowane wydzielają przez kilka pierwszych miesięcy po wyprodukowaniu niesłychanie szkodliwe dla człowieka lotne substancje pochodzące z klejów mocznikowych stosowanych do ich produkcji.

Pages: 1 2Next