Materiały drewnopochodne

Płyty pilśniowe produkuje się z rozwłóknionych i spilśnionych włókien drzewnych uzyskiwanych z pośledniejszych gatunków drewna i odpadków drzewnych (drewna wierzchołkowego, gałęzi, zrzynów, drewna opałowego, obrzynków itp.). Płyty pilśniowe produkuje się w różnych gatunkach i wielkościach oraz o różnej twardości. Mamy więc płyty porowate (miękkie), półtwarde, twarde i tzw. bardzo twarde; nasycone środkami impregnacyjnymi i nie nasycone; cienkie i grube (od 5 do 32 mm), odporne na wilgoć i zagrzybienie i nieodporne; jasne i ciemne; o szerokości arkusza 1220 mm i długości 5500 mm.

Zastosowanie poszczególnych rodzajów płyt jest bardzo szerokie. Płyt miękkich używa się na przykład do izolacji cieplnej i akustycznej w mieszkaniach, biurach, zakładach produkcyjnych, salach koncertowych i teatrach, gdyż są one złymi przewodnikami ciepła i doskonałymi pochłaniaczami dźwięków.

Płyt półtwardych, twardych i bardzo twardych używa się do budowy wagonów, nadwozi samochodów, domków wczasowych, mebli, sprzętów, łodzi itp. Płyty te można malować farbami olejnymi, lakierować i politurować. Należy przy tym pamiętać, że malowanie płyt pilśniowych powinno być dwustronne. Przeciwdziałamy w ten sposób wyginaniu się pomalowanej jednostronnie płyty (na skutek wchłaniania wilgoci) w kierunku pokrytej farbą strony.

Oprócz płyt pilśniowych produkuje się także płyty paździerzowe z odpadów słomy lnianej. Są one jednak rzadko stosowane w praktyce majsterkowiczów, ze względu na wydzielający się z nich wolny formaldehyd – niesłychanie szkodliwy związek chemiczny.

Drewno warstwowe produkuje się z cienkich oklein, nasyconych lub powleczonych klejami termoutwardzalnymi i sprasowanych pod wysokim ciśnieniem w podwyższonej temperaturze. Drewno to nazywa się lignofolem i ma różny układ włókien w przylegających do siebie okleinach. Jest znacznie cięższe i twardsze od drewna naturalnego, ale też znacznie od niego trwalsze i wytrzymalsze (na zginanie, skręcanie, ściskanie itp.); nie ściera się tak prędko, nie zsycha i nie nasiąka wodą. Drewna tego używa się między innymi do budowy kół zębatych, łożysk, prowadnic, czółenek tkackich, taboru wodnego oraz sprzętu sportowego. Jest ono trudne do zdobycia, gdyż nie ma go w handlu detalicznym.

Odpady użytkowe. Omawiając materiały drzewne nie sposób pominąć ściśle związanego z nimi zagadnienia odpadów drzewnych i racjonalnego ich wykorzystania. Zagadnienie to jest niezmiernie ważne nie tylko dla krajowej gospodarki surowcowej, ale i dla każdego domowego warsztatu, wytwarzającego z drewna przedmioty użytkowe, w którym można z pożytkiem wykorzystywać wszelkie odpady zamiast pełnowartościowego drewna – chociażby ze względów finansowych.

Należy przy tym zdawać sobie sprawę, że drewno jako surowiec jest bardzo niejednolite – zarówno pod względem budowy wewnętrznej, jak i własności technicznych. Jego przydatność do różnych celów jest zatem ograniczona. Okazuje się, że z ogólnej ilości ściętego w lesie drewna zaledwie 30-40% poddaje się obróbce, a olbrzymia reszta zamienia się w odpady. Oznacza to, że na 3 ścięte drzewa tylko jedno dociera do odbiorców w postaci gotowych wyrobów. Istotne w związku z tym staje się zapobieganie powstawaniu odpadów przez bardziej przemyślany i właściwy dobór surowca do określonych celów.

Biorąc pod uwagę rodzaje odpadów dzielimy je na odpady powstałe w czasie wyrębu drzew i ich przerobu w lesie oraz odpady powstałe w czasie mechanicznej i ręcznej obróbki drewna (w tartakach, stolarniach, wytwórniach sklejek itp.). Te ostatnie to odpady właściwe lub normalne w przeciwieństwie do innych, powstałych na skutek wadliwego przerobu drewna lub niewłaściwego jego składowania.

Odpady duże i średnie nadają się do mechanicznej przeróbki na różne drobniejsze części mebli lub sprzętów, na galanterię drzewną, przedmioty gospodarstwa domowego, pomoce naukowe, modele itp.

Odpady małe są wykorzystywane w przemyśle drzewnym i chemicznym (do wyrobu celulozy, płyt pilśniowych i tworzyw sztucznych). Mogą one i powinny być również powszechnie wykorzystywane przez majsterkowiczów zamiast materiałów pełnowartościowych, znacznie droższych i często nieosiągalnych w handlu detalicznym.

Powinniśmy dążyć do racjonalnego wykorzystania nawet najmniejszych kawałków drewna, które w domowym majsterkowaniu mogą znaleźć szerokie zastosowanie; w tym przypadku nie zależy nam przecież na czasie obróbki, który na przykład dla rzemiosła i przemysłu ma zasadnicze znaczenie w kalkulacji kosztów.

Pages:Previous 1 2