Piłowanie drewna
Piłowanie drewna
Piłowanie drewna to operacja technologiczna, w wyniku której obrabiany przedmiot uzyskuje pożądany kształt. Jego powierzchnia zostaje wygładzona, choć jeszcze niewystarczająco, by ją pomalować czy zapoliturować.
W zależności od rodzaju stosowanych pilników rozróżniamy piłowanie zgrubne i wygładzające (wykończające). Do piłowania zgrubnego używa się pilników zwanych tarnikami. Są to narzędzia, na których powierzchni zostały nacięte grube ząbki lub poprzeczne (często skośne) rowki. Ząbki pilnika skrawają powierzchnię drewna. Trociny powstające w wyniku piłowania są tym grubsze, im większe są ząbki pilnika. Do piłowania wykończającego używa się natomiast pilników gładzików, które różnią się od tarników tylko wielkością uzębienia.
Każdy rodzaj drewna czy tworzywa drewnopochodnego może być obrabiany pilnikami bez względu na kierunek włókien. Zwróćmy jednak uwagę, podobnie jak przy struganiu, na słoje obrabianego drewna i starajmy się zachować taką samą zależność kierunku piłowania w stosunku do kierunku słojów.
Na rysunku przedstawiono przekroje najczęściej używanych pilników.
Płaskie i trójkątne pilniki stosujemy do obrabiania płaskich zewnętrznych i wewnętrznych powierzchni, natomiast okrągłe i płasko-wypukłe – do obrabiania powierzchni zaokrąglonych, wewnętrznych krawędzi otworów itp. Można tu postępować dość dowolnie i dobierać zarówno wielkości pilnika, jak też jego kształt. Należy jednakże pamiętać, by nigdy nie poprawiać pilnikiem wyrównanej struganiem powierzchni drewna, gdyż łatwo ją wtedy zepsuć. Natomiast do jej wykończenia należy stosować wyłącznie papier ścierny.
Przy piłowaniu obrabiany przedmiot musimy solidnie zamocować. Pilnik trzymamy prawą ręką za drewniany trzonek, lewą zaś – za koniec pilnika. W takim położeniu wykonujemy pilnikiem ruchy posuwisto-zwrotne, pamiętając, aby podczas przesuwania pilnika od siebie dociskać go do obrabianej powierzchni, posuwając zaś pilnik do siebie lekko go unosić. Taki sposób pracy jest najwłaściwszy, bowiem ruch od siebie jest ruchem roboczym (ząbki pilnika nachylone są do przodu), natomiast powrót pilnika jest ruchem jałowym.
Podczas piłowania, przy obrabianiu drewna wilgotnego lub zażywiczonego, ząbki pilnika zaklejają się drobniejszymi trocinami i po pewnym czasie pilnik przestaje obrabiać materiał. Do oczyszczania ząbków nie wolno w takim przypadku używać ostrych narzędzi, bowiem nie przywrócimy w ten sposób pilnikowi sprawności, a tylko stępimy jego ostrze. Trzeba natomiast pilnik zanurzyć na kilka minut w gorącej wodzie. Trociny znajdujące się pod ząbkami napęcznieją i wtedy łatwo można je będzie usunąć za pomocą szczotki z tworzywa sztucznego.