Struganie drewna
Struganie drewna
Struganie drewna polega na ścinaniu z powierzchni drewna cienkiej warstwy w postaci wióra. Ponieważ nóż struga jest dość szeroki, powierzchnia drewna podczas strugania ulega wygładzeniu i wyrównaniu. Nadajemy przy tym drewnu określony kształt, niezbędny do wykonania zamierzonego elementu konstrukcyjnego.
Drewno można strugać we wszystkich kierunkach. Odradzamy jednak struganie poprzeczne, które jest dość trudne, ponieważ wymaga bardzo ostrego noża, specjalnego mocowania i ochrony struganej powierzchni, a ponadto zawsze może ono skończyć się odłupaniem kawałka drewna, co nieuchronnie prowadzi do zniszczenia wykonywanego elementu. Zabierając się natomiast do strugania wzdłuż włókien, trzeba obrabiany przedmiot bardzo starannie zamocować, na przykład przy użyciu omówionej w poprzednim rozdziale deski stolarskiej. Należy przy tym bacznie przyjrzeć się słojom drewna i ustalić kierunek strugania, bowiem w przeciwnym razie może się zdarzyć, że nóż struga będzie zdzierał powierzchnię drewna zamiast wyrównywać ją.
Na rysunku przedstawiony jest strug gładzik. Taki właśnie powinien przede wszystkim znaleźć się w domowym warsztacie. Strug ten składa się z kadłuba (1) wykonanego z twardego drewna i zaopatrzonego z przodu w uchwyt (2), a z tyłu w metalowy odbój (3). W wycięciu kadłuba znajduje się nóż (4) zamocowany drewnianym klinem (5). Strug gładzik powinien mieć nóż wyposażony w odchylak wiórów.
Przygotowanie struga do pracy polega na wysunięciu ostrza noża, po wcześniejszym naostrzeniu go, na 0,1-0,5 mm poniżej roboczej powierzchni kadłuba. Aby zluzować nóż, należy stalowym młotkiem uderzyć w odbój, trzymając strug w ręku ostrzem ku górze. Zluzowany nóż ustawiamy prawidłowo w wycięciu kadłuba i mocujemy pobijając młotkiem drewniany klin. Czasem regulację wystawania ostrza trzeba powtórzyć kilkakrotnie, aż do uzyskania zamierzonego skutku. Pamiętajmy, że wysunięcie noża oraz zachowanie równoległości ostrza w stosunku do dolnej, roboczej płaszczyzny kadłuba ma duży wpływ na jakość obrabianej powierzchni.