Uszkodzenia i naprawa przedmiotów z drewna

Najczęściej spotykane uszkodzenia przedmiotów drewnianych to trwałe plamy, próchnica drewna, obecność grzybów, pęknięcia i szczeliny, zniszczenia forniru czy inne ubytki strukturalne, które trzeba odtworzyć.

Próchnica

W szczelinach i szparach drewna bardzo chętnie składają swoje jaja korniki. Chrząszcze te stanowią wielkie zagrożenie dla każdego drewna, bowiem żerują na nim i rozwijają się w jego tkance. Efektem działania korników są okrągłe otworki w drewnie i obecność trocin.

Plamy

Kiedy przebarwienie przebija się przez warstwę powłoki i sięga do wewnętrznej struktury drewna, konieczne jest usunięcie zewnętrznej warstwy przedmiotu oraz nałożenie na jego powierzchnię wywabiacza w postaci kwasu tlenowego. Następna czynność to retuszowanie odbarwionego miejsca za pomocą farby, a następnie lakierowanie.

Grzyby

Do innych niebezpiecznych wrogów drewna zalicza się grzyby, które atakują strukturę drewna poprzez rozkład jego tkanki celulozowej (brunatna zgnilizna) lub ligniny (biała zgnilizna) albo obydwu naraz.

Pęknięcia i szczeliny

Pęknięcia i szczeliny należą do najpowszechniejszych uszkodzeń drewna, które jest materiałem niezwykle podatnym na zmienność warunków atmosferycznych. Jeśli pęknięcie jest niewielkie, nietrudno będzie je wyczyścić i skleić, używając specjalnego imadła. Jeżeli szczelina jest głęboka, należy ją wypełnić kawałkami drewna i odpowiednią szpachlówką.

Środki odkażające

Na drewno zaatakowane przez insekty (korniki lub termity) należy nałożyć środek ochronny o długotrwałym działaniu. Odpowiednie preparaty zawierają aktywne czynniki, które niszczą larwy szkodników. Odkażający środek aplikujemy po usunięciu warstwy wosku, lakieru lub farby. Można go nałożyć pędzlem, nanieść rozpylaczem, zanurzyć przedmiot w substancji lub wstrzyknąć ją w zaatakowane miejsca.

Środki przeciwgrzybiczne

Środki przeciwgrzybiczne pomagają zabezpieczyć drewno przed grzybami lub zwalczyć pasożyty, które już zaatakowały tkankę drewna. Przede wszystkim drewniane przedmioty należy chronić przed działaniem wody i wilgoci, gdyż oba czynniki sprzyjają rozwojowi insektów i grzybów.

Klej PVA

Jest to klej nowej generacji, nazywany także białym klejem, który po wyschnięciu staje się przezroczysty i błyszczący. Rozpuszcza się w wodzie; świetnie sprawdza się przy sklejaniu każdego rodzaju drewna. Może być także używany jako środek wiążący do farb, lakierów czy innych klejów.

Odtwarzanie niewielkich ubytków

Niewielki ubytek na powierzchni drewnianego przedmiotu można odtworzyć, używając szpachlówki do drewna. Zaleca się stosowanie bezbarwnej pasty i następnie pomalowanie jej na odpowiedni kolor. Aby zrekonstruowany fragment dobrze trzymał się powierzchni, należy przymocować go drewnianymi kołeczkami do lepiej zachowanej części przedmiotu.

Szpachlówka do drewna

Pasta konsystencją przypomina kit. Dostępna w sklepach. Zawiera także klej. Oferowana w kilku kolorach, które można łączyć w celu uzyskania pożądanego odcienia.
Można także kupić pastę w kolorze naturalnym i ją zabarwić. W odróżnieniu od wosku, pasty wchłaniają farbę, ale po malowaniu nie ciemnieją.

Patyczki woskowe

Bardzo praktyczne. Służą do uzupełniania ubytków i drobnych pęknięć. Oferowane w wielu kolorach i odcieniach. Patyczki można łączyć podobnie jak plastelinę. Ze względu na tłustą konsystencję są odporne na wchłanianie wody.

Wymiana forniru

Powierzchnia, na którą zamierzamy nałożyć fornir, powinna być czysta i gładka. Fornir przycinamy, pozostawiając na każdym brzegu półcentymetrowy margines. Pędzlem smarujemy powierzchnię drewna klejem PVA i przykładamy do niej warstwę forniru. Fornir przez 30 minut dociskamy dwiema deskami, a następnie ścieramy nadmiar kleju zgodnie z ułożeniem słojów.

Okleina

To cienkie arkusze drewna, które są wykorzystywane jako lepszej jakości wykończenie drewnianych mebli. W specjalistycznych sklepach można kupić gotową okleinę (z najbardziej popularnych gatunków drewna).

Utrata ważnego elementu

W przypadku zniszczenia lub ułamania jakiegoś elementu trzeba skopiować niezbędny detal, a następnie go odtworzyć. W tym celu należy przygotować odpowiedni kawałek drewna wyciąć z niego element jak najbardziej zbliżony do oryginalnej części.

Drewno

Do produkcji mebli i innych sprzętów przez wieki wykorzystywano wszelkie dostępne w danej epoce gatunki drewna. Meble i otaczające nas przedmioty, które zamierzamy poddać renowacji, najczęściej wykonane są z dębu, sosny, orzecha, wiązu, klonu, mahoniu, buku, jesionu i modrzewia.